Siedzę ostatnio na kawie, rozglądam się i zauważyłem, że logo sieci miejscowych kawiarni posiada wyróżnik w postaci R w kółku. Szczególnie się tym zainteresowałem bo kilka dni wcześniej dyskutowałem ze znajomym grafikiem, który był gotów założyć się, że ®  może być przy każdym logo a nie tylko przy tych  zarejestrowanych w urzędzie patentowym jako znaki towarowe.

Jakże wielkie było jego zdziwienie, gdy okazało się, że  ® oznacza „registered” a nie jak sądził  „original”  ( w wyniku takiego tłumaczenia skrótu myślał, że każdy autor może tym znaczkiem się posługiwać). Gdy został „uświadomiony” to już zgodził się, że  tylko podmioty które zarejestrowały logo w urzędzie patentowym mogą dodać do niego R w kółku.

Mając na uwadze powyższe postanowiłem zrobić eksperyment. Spytałem koleżankę, która akurat jest managerem w tej kawiarni, czy wie co oznacza ® przy ich logo. Okazało się, że bardzo dobrze wiedziała , bowiem odpowiedziała: „Moi szefowie bardzo dbają o swoją markę, więc zastrzegli to logo w urzędzie  i dzięki temu mamy ten znaczek.”

Te dwie historię skłoniły mnie do stworzenia tego wpisu, ponieważ wydaje mi się, że pomimo pozytywnego zaliczenia eksperymentu przez moją koleżankę to i tak wiele osób nie jest świadoma konsekwencji nieuzasadnionego używania R w kółku przy swoich logach.

Słowem wstępu – symbol ® to międzynarodowe oznaczenie zarejestrowanych znaków towarowych informujące uczestników obrotu gospodarczego oraz potencjalnych nabywców, że konkretny znak towarowy został zarejestrowany i w związku z tym korzysta ze szczególnej ochrony prawnej. Symbol ten jest też swego rodzaju ostrzeżeniem skierowanym do konkurentów, aby bezprawnie go nie używali.

Szukałem w internecie informacji kto w ogóle wymyślił symbol ® , ale niestety nie znalazłem takiej informacji. Dowiedziałem się jedynie, że pierwszy znak towarowy w dzisiejszym rozumieniu zastrzeżono w Wielkiej Brytanii w roku 1876 dla browaru Bass i był to czerwony trójkąt Bass (dla ciekawskich – http://en.wikipedia.org/wiki/Bass_Brewery).

Skoro już wiemy co oznacza ®, to warto wskazać, że naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy na gruncie ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej może rodzić odpowiedzialność zarówno cywilnoprawną, jak i w pewnym zakresie karną.

Po pierwsze nie zaszkodzi mieć na uwadze w kwestii ewentualnej odpowiedzialności cywilnej, że osobie uprawnionej oraz osobie, która posiada licencję na logo lub inny znak towarowy, przysługują roszczenia o charakterze niemajątkowy i majątkowy. A zatem nie możemy swobodnie korzystać, że znaków które są opatrzone symbolem ®.

Zgodnie z art. 296 p.w.p. osoba, której prawo zostało naruszone, może żądać zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody. Poza wymienionymi wyżej roszczeniami podmiotowi uprawnionemu i licencjobiorcy przysługuje tzw. roszczenie prewencyjne o zaprzestanie działań  (art. 285 p.w.p. )

Po drugie osoba, która w sposób bezprawny posługuje się symbolem ®  (np. przy swoim logo), może ponieść odpowiedzialność za wykroczenie, o którym mowa w art. 308 p.w.p. Kara nie jest odstraszająca, ponieważ jest nią jedynie grzywna, ale wydaje mi się, że w wyniku takiego postępowania można stracić znacznie więcej – reputację i czas konieczny na stworzenie nowego loga, które będzie kojarzyć się z naszą firmą.

O ile czymś  w zasadzie oczywistym jest, że prędzej czy później właściciel zastrzeżonego znaku zwróci się do nas jeśli bezprawnie będziemy go używać, to o tyle można się zastanawiać  jak duże jest ryzyko, że akurat do naszego logo z bezprawnym ® „przyczepią się” organy ścigania ?

Według mnie ryzyko jest dużo i tak naprawdę z każdym rokiem robi się coraz realniejsze, a to na skutek coraz większej konkurencji. Mało osób robi tak dobry audyt prawny jako konkurencja. Wystarczy, że konkurencyjna firma prześle anonimowe zgłoszenie na policję z załączonym wydrukiem zrzutu ekranu ze strony internetowej, na której było logo z ® (pomimo tego, że formalnie nie powinno ono się tam znaleźć), a już będziemy musieli spędzić trochę czasu w miejscowej komendzie.

Na zakończenie można powiedzieć, że do zwrotu „nieznajomość prawa szkodzi” warto w przypadku własności intelektualnej dodać : „ i jeśli nie będziesz uważać to szybko możesz się o tym boleśnie przekonać”. Dlatego dbaj o swoją markę także pod względem prawnym, ponieważ ciężko pracowałeś i pewnie nie chciałbyś zostać zmuszony albo zmuszona do kreowania wizerunku firmy od początku.

zdjęcie

Author: Mark Morgan Trinidad B / photo on flickr
License: Attribution License

2 KOMENTARZE

  1. Witaj Mateuszu

    Faktycznie przedsiębiorcy bardzo często nie mają pojęcia co oznacza symbol R w kółku. Większość jest święcie przekonana, że to oznaczenie „oryginalności”. Jestem ciekawy czy spotkałeś się z przypadkiem kiedy ktoś nieuprawnione używanie R-ki zgłosił na policję. I jak się to skończyło.

    Wydaje mi się, że masz błąd z datą rejestracji tego brytyjskiego znaku. Czytałem jego historię i jest bardzo ciekawa. 1 stycznia 1876 r. miał rozpocząć działalność Urząd Patentowy. Firma Bass oddelegowała pracownika, który sylwestra spędził pod drzwiami urzędu, tylko po to aby pierwszym zgłoszonym znakiem był właśnie Bass.

    Pozdrawiam
    Mikołaj

    • Mikołaju masz rację popełniłem błąd i zamiast 1875 dałem 1785, dlatego też już poprawiłem mój błąd. Rok 1875 to rok przyjęcia UK’s Trade Mark Registration Act na podstawie którego wniesiono o przyznanie ochrony na znak towarowy, a sam wniosek faktycznie złożone na początku 1876 roku 🙂

ZOSTAW ODPOWIEDŹ