Siedzę ostatnio na kawie, rozglądam się i zauważyłem, że logo sieci miejscowych kawiarni posiada wyróżnik w postaci R w kółku. Szczególnie się tym zainteresowałem bo kilka dni wcześniej dyskutowałem ze znajomym grafikiem, który był gotów założyć się, że ® może być przy każdym logo a nie tylko przy tych zarejestrowanych w urzędzie patentowym jako znaki towarowe.
Jakże wielkie było jego zdziwienie, gdy okazało się, że ® oznacza „registered” a nie jak sądził „original” ( w wyniku takiego tłumaczenia skrótu myślał, że każdy autor może tym znaczkiem się posługiwać). Gdy został „uświadomiony” to już zgodził się, że tylko podmioty które zarejestrowały logo w urzędzie patentowym mogą dodać do niego R w kółku.
Mając na uwadze powyższe postanowiłem zrobić eksperyment. Spytałem koleżankę, która akurat jest managerem w tej kawiarni, czy wie co oznacza ® przy ich logo. Okazało się, że bardzo dobrze wiedziała , bowiem odpowiedziała: „Moi szefowie bardzo dbają o swoją markę, więc zastrzegli to logo w urzędzie i dzięki temu mamy ten znaczek.”
Te dwie historię skłoniły mnie do stworzenia tego wpisu, ponieważ wydaje mi się, że pomimo pozytywnego zaliczenia eksperymentu przez moją koleżankę to i tak wiele osób nie jest świadoma konsekwencji nieuzasadnionego używania R w kółku przy swoich logach.
Słowem wstępu – symbol ® to międzynarodowe oznaczenie zarejestrowanych znaków towarowych informujące uczestników obrotu gospodarczego oraz potencjalnych nabywców, że konkretny znak towarowy został zarejestrowany i w związku z tym korzysta ze szczególnej ochrony prawnej. Symbol ten jest też swego rodzaju ostrzeżeniem skierowanym do konkurentów, aby bezprawnie go nie używali.
Szukałem w internecie informacji kto w ogóle wymyślił symbol ® , ale niestety nie znalazłem takiej informacji. Dowiedziałem się jedynie, że pierwszy znak towarowy w dzisiejszym rozumieniu zastrzeżono w Wielkiej Brytanii w roku 1876 dla browaru Bass i był to czerwony trójkąt Bass (dla ciekawskich – http://en.wikipedia.org/wiki/Bass_Brewery).
Skoro już wiemy co oznacza ®, to warto wskazać, że naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy na gruncie ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej może rodzić odpowiedzialność zarówno cywilnoprawną, jak i w pewnym zakresie karną.
Po pierwsze nie zaszkodzi mieć na uwadze w kwestii ewentualnej odpowiedzialności cywilnej, że osobie uprawnionej oraz osobie, która posiada licencję na logo lub inny znak towarowy, przysługują roszczenia o charakterze niemajątkowy i majątkowy. A zatem nie możemy swobodnie korzystać, że znaków które są opatrzone symbolem ®.
Zgodnie z art. 296 p.w.p. osoba, której prawo zostało naruszone, może żądać zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody. Poza wymienionymi wyżej roszczeniami podmiotowi uprawnionemu i licencjobiorcy przysługuje tzw. roszczenie prewencyjne o zaprzestanie działań (art. 285 p.w.p. )
Po drugie osoba, która w sposób bezprawny posługuje się symbolem ® (np. przy swoim logo), może ponieść odpowiedzialność za wykroczenie, o którym mowa w art. 308 p.w.p. Kara nie jest odstraszająca, ponieważ jest nią jedynie grzywna, ale wydaje mi się, że w wyniku takiego postępowania można stracić znacznie więcej – reputację i czas konieczny na stworzenie nowego loga, które będzie kojarzyć się z naszą firmą.
O ile czymś w zasadzie oczywistym jest, że prędzej czy później właściciel zastrzeżonego znaku zwróci się do nas jeśli bezprawnie będziemy go używać, to o tyle można się zastanawiać jak duże jest ryzyko, że akurat do naszego logo z bezprawnym ® „przyczepią się” organy ścigania ?
Według mnie ryzyko jest dużo i tak naprawdę z każdym rokiem robi się coraz realniejsze, a to na skutek coraz większej konkurencji. Mało osób robi tak dobry audyt prawny jako konkurencja. Wystarczy, że konkurencyjna firma prześle anonimowe zgłoszenie na policję z załączonym wydrukiem zrzutu ekranu ze strony internetowej, na której było logo z ® (pomimo tego, że formalnie nie powinno ono się tam znaleźć), a już będziemy musieli spędzić trochę czasu w miejscowej komendzie.
Na zakończenie można powiedzieć, że do zwrotu „nieznajomość prawa szkodzi” warto w przypadku własności intelektualnej dodać : „ i jeśli nie będziesz uważać to szybko możesz się o tym boleśnie przekonać”. Dlatego dbaj o swoją markę także pod względem prawnym, ponieważ ciężko pracowałeś i pewnie nie chciałbyś zostać zmuszony albo zmuszona do kreowania wizerunku firmy od początku.
zdjęcie
Author: Mark Morgan Trinidad B / photo on flickr
License: Attribution License
Witaj Mateuszu
Faktycznie przedsiębiorcy bardzo często nie mają pojęcia co oznacza symbol R w kółku. Większość jest święcie przekonana, że to oznaczenie „oryginalności”. Jestem ciekawy czy spotkałeś się z przypadkiem kiedy ktoś nieuprawnione używanie R-ki zgłosił na policję. I jak się to skończyło.
Wydaje mi się, że masz błąd z datą rejestracji tego brytyjskiego znaku. Czytałem jego historię i jest bardzo ciekawa. 1 stycznia 1876 r. miał rozpocząć działalność Urząd Patentowy. Firma Bass oddelegowała pracownika, który sylwestra spędził pod drzwiami urzędu, tylko po to aby pierwszym zgłoszonym znakiem był właśnie Bass.
Pozdrawiam
Mikołaj
Mikołaju masz rację popełniłem błąd i zamiast 1875 dałem 1785, dlatego też już poprawiłem mój błąd. Rok 1875 to rok przyjęcia UK’s Trade Mark Registration Act na podstawie którego wniesiono o przyznanie ochrony na znak towarowy, a sam wniosek faktycznie złożone na początku 1876 roku 🙂