Do tej pory napisałem kilka istotnych rzeczy o spółce cywilnej i o spółce jawnej. Nadszedł czas na kolejną spółkę o której warto wiedzieć, że nie tylko istnieje, ale przede wszystkim jakie plusy oraz jakie zagrożenia wynikają z jej założenia.
Już w tym miejscu w ramach ciekawostki wskażę, że z końcem 2012 r. spółka komandytowa stała się trzecim najpopularniejszym typem spółek prawa handlowego, ustępując liczebnością jedynie spółkom z o.o. oraz spółkom jawnym. Zgodnie z danymi GUS na dzień 30 czerwca 2013 r. było w Polsce zarejestrowanych aż 11.860 spółek komandytowych. Z kolei w biuletynie wydanym przez urząd statystyczny we Wrocławiu możemy przeczytać, iż we Wrocławiu wedle stanu na grudzień 2013r. było 709 spółek komandytowych.
Takie dane statystyczne m.in. wynikają z tego, że spółka komandytowa jest dobrym rozwiązaniem w sytuacjach, gdy jedna osoba ma pomysł i chce działać, a druga osoba posiada kapitał i nie chce ponosić ryzyka ponad to co zainwestuje.
W związku z powyższym kilka kwestii, które warto zapamiętać:
- Wspólnikami w spółce komandytowej mogą zostać osoby fizyczne, osoby prawne oraz tzw. ułomne osoby prawne (np. osobowe spółki prawa handlowego).
- W tej spółce występują dwa rodzaje wspólników – minimum jeden komplementariusz oraz minimum jeden komandytariusz.
- Ten sam wspólnik nie może być w tym samym momencie komplementariuszem oraz komandytariuszem.
- Spółka komandytowa jest spółką osobową prawa handlowego, w związku z tym nie jest osobą prawną, choć może we własnym imieniu z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego nabywać prawa (np. własność nieruchomości, ruchomości), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
- Spółka komandytowa jest spółką mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, przy czym firma tej spółki powinna zawierać nazwisko (nazwę) jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowa” (w obrocie można używać skrótu sp.k.).
- Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczone w firmie spółki, a jeżeli do tego dojdzie do komandytariusz będzie ponosić pełną odpowiedzialność za zobowiązania tak jak komplementariusze.
- Wkład komandytariusza do spółki może mieć charakter pieniężny albo niepieniężny, przy czym w tym drugim przypadku w umowie spółki należy określić przedmiot tego świadczenia (aport), jego wartość, jak również osobę wspólnika wnoszącego takie świadczenie.
- Jeżeli komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna, zaś komandytariuszem jest wspólnik tej spółki, wkładu komandytariusza nie mogą stanowić jego udziały w tej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcje tej spółki akcyjnej.
- Umowa spółki komandytowej musi być sporządzona w formie aktu notarialnego, a taksa notarialna jest uzależniona od wartości wkładów.
- Do zarejestrowania spółki potrzebne będą trzy wypisy umowy spółki – dla spółki, do akt KRS i wniosku o rejestrację, dla urzędu skarbowego.
- Przy rejestracji spółki konieczne jest dołączenie notarialnie poświadczonych podpisów komplementariuszy albo też złożenie takich podpisów osobiście przy obecności pracownika sądu.
- Konieczne jest uiszczenie podatku od czynności cywilnoprawnych, który wynosi 0,5 % wartości wkładów, który to zostanie pobrany przez notariusza.
- Należy uiścić opłatę sądową w wysokości 500 zł za rejestrację oraz opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w wysokości 100 zł.
- Zaświadczenie o rejestracji jako podatnik VAT czynny będzie kosztować 170 zł.
- Spółka komandytowa powstaje z momentem wpisu do rejestru przedsiębiorców.
- Sumą komandytową jest oznaczona kwota pieniężna, wpisana do rejestru, do wysokości której komandytariusz odpowiada wobec osób trzecich za długi spółki i suma komandytowa każdego komandytariusza może być inna.
- Suma komandytowa stanowi wielkość niezależną od wkładu komandytariusza. Wielkości te mają charakter samodzielny, w związku z tym wkład może być wyższy albo niższy od sumy komandytowej, przy czym odpowiedzialność komandytariusza za zobowiązania spółki sprowadza się w rzeczywistości do różnicy pomiędzy sumą komandytową określoną w umowie, a wkładem wniesionym do spółki. Innymi słowy jeżeli wkład ma wartość nie mniejszą niż suma komandytowa, to odpowiedzialność komandytariusza za zobowiązania spółki jest wyłączona.
- Wyrażona w umowie spółki komandytowej zgoda komandytariusza na wniesienie do spółki wkładu, którego przedmiot i wartość są oznaczone, powoduje powstanie odpowiadającego im zobowiązania komandytariusza. Sama spółka, jak również pozostali wspólnicy mogą dochodzić od komandytariusza wykonania lub, zależnie od okoliczności, należytego wykonania zobowiązania.
- Każda zmiana sumy komandytowej stanowi zmianę umowy spółki a w związku z tym dla swej ważności wymaga zgody wszystkich wspólników (chyba, że umowa stanowi inaczej) oraz musi być dokonana w formie aktu notarialnego.
- Dla ważności zmiany sumy komandytowej wymagany jest wpis przedmiotowej zmiany do KRS, a jej skutek powstaje z chwilą dokonania wpisu do rejestru.
- Obniżenie sumy komandytowej nie ma skutku wobec wierzycieli, których wierzytelności powstały przed wpisaniem obniżenia do KRS.
- Komandytariusz nie ma ustawowego prawa reprezentacji spółki, ale to jednak nie wyklucza możliwości powierzenia mu dokonywania reprezentacji na podstawie czynności prawnej, a mianowicie komandytariusz może reprezentować spółkę jako pełnomocnik, przy czym w sytuacji, gdy komandytariusz dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia (dotyczy to także reprezentowania spółki przez komandytariusza, który nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres).
- Ponieważ spółka komandytowa jest podmiotem prawa, toteż pełnomocnictwa komandytariuszowi powinna udzielić właśnie ona poprzez komplementariuszy niepozbawionych prawa reprezentacji. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, każdy komplementariusz może udzielić tego pełnomocnictwa.
- Komandytariusz jest uprawniony do żądania odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy oraz do przeglądania ksiąg i dokumentów w celu sprawdzenia ich rzetelności.
- Ustawa przewiduje, że komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, przy czym istnieje możliwość modyfikacji tego rozwiązania w umowie spółki, co często jest wykorzystywane.
- Istota spółki komandytowej polega w szczególności na zróżnicowaniu odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki, tzn. na nieograniczonej odpowiedzialności komplementariusza oraz ograniczonej odpowiedzialności komandytariusza.
- Ograniczenie odpowiedzialności komandytariusza sumą komandytową oznacza, iż w przypadku pokrycia przez niego zobowiązań spółki w kwocie równej sumie komandytowej jego odpowiedzialność odpada, choćby egzekucja z majątku spółki była bezskuteczna, a zaspokojenie z majątku innych wspólników nie było możliwe. Dla wniosku tego nie ma również znaczenia o jakie zobowiązanie chodzi – każdy wierzyciel musi liczyć się z ograniczoną odpowiedzialnością komandytariusza.
- Wyczerpanie odpowiedzialności jednego komandytariusza nie ma znaczenia dla odpowiedzialności ewentualnych innych komandytariuszy tej samej spółki.
- w sytuacji zwrotu wkładu odpowiedzialność komandytariusza zostaje przywrócona w wysokości dokonanego zwrotu, przy czym nie będzie to miało zastosowania jeżeli wartość wkładu komandytariusza przekraczała wysokość sumy komandytowej, a zwrot wkładu nie przekroczył tej nadwyżki
- dla zoptymalizowania bezpieczeństwa wspólników spółki komandytowej jako komplementariuszy powołuje się często spółkę kapitałową np. spółkę z o.o. – spółka ta odpowiada do wysokości swojego kapitału (wyjątkowo mogą odpowiadać też członkowie zarządu jeżeli w odpowiednim terminie nie złożą wniosku o upadłość)
- przy wykorzystaniu spółki kapitałowej jako komplementariusza w umowie można zoptymalizować udział w zyskach komandytariusza co często jest stosowane aby uniknąć podwójnego opodatkowania dochodów
- podatnikiem podatku dochodowego nie jest spółka, ale każdy wspólnik tej spółki indywidualnie.
- w spółce komandytowej konieczne jest prowadzenie pełnej księgowości, tj. należy stosować się do przepisów ustawy o rachunkowości.
zdjęcie:
Author: AGmakonts / photo on flickr
License: Attribution License
